بررسی تفاوت‌های بین دعاوی حقوقی و کیفری

بررسی تفاوت‌های بین دعاوی حقوقی و کیفری

تفاوت دعوای حقوقی و کیفری

 

 

 

دعوا به چه معناست؟

قبل از بررسی تفاوت میان دعوای حقوقی و کیفری، می‌خواهیم به معنای دعوا بپردازیم. دعوا یکی از مرسوم‌ترین و معروف‌ترین اصطلاحات حقوقی می‌باشد. در فرهنگ نامه معین کلمه دعوا تعاریف بسیار متفاوت و متمایزی دارد. بر اساس تعریف دکتر یدالله شمس، که یکی از اساتید برجسته حقوق نیز هستند، بیان داشته‌اند که دعوا به معنی آن است که قدرتی قانونی که بر طبق آن مدعی حق انکار شده، می‌تواند به مراجع ذی صلاح و مربوطه مراجعه کرده و وارد یا عدم وارد بودن این ادعا را در معرض قضاوت قرار دهد و از آنان ترتیب آثار قانونی را درخواست کند. هم چنین طرف مقابل نیز قادر است در برابر این ادعا از خود مقابله نشان دهد. و برای او این توانایی دعوا نامیده می‌شود. پس بنا به تعریف ارائه شده، دعوا هنگامی می‌تواند طرح شود که دارای حق قانونی و مشروع باشد و یا اینکه حق قانونی و مشروع در عمل یا در ادعای وارد شده، مورد انکار و یا تجاوز قرار گرفته شده باشد. در صورت وجود موارد گفته شده، مدعی می‌تواند برای گرفتن حق تضییع شده خود اقدامات لازم را انجام دهد.

 

 

 

 

 

تفاوت‌های مهم در بین دعاوی حقوقی و کیفری

دعوا طبق تعریف بیان شده، دارای انواع مختلفی می‌باشد. مهم‌ترین آن به دو دسته کلی تقسیم می‌شود. که عبارتند از: دعوای حقوقی و دعوای کیفری.

افراد حقوقی یا حقیقی در در تلاش جهت اقامه دعوا می‌باشند، می‌بایست قبل از انجام هر عملی با بهره بردن از مشاوره‌های تخصصی، حقوقی و یا کیفری بودن دعوا را مشخص کرده، تفاوت میان دعوای حقوقی و کیفری را بدانند و بر اساس آن اقدامات قانونی لازم را انجام دهند.

 

 

 

 

 

 

همانطور که کسب و کار مشتریان ما بیشتر و پیچیده تر می شود، این نیاز به درک مفیدی از محیط کسب و کار جهانی دارد.

 

 

 

تفاوت عمده میان دعاوی حقوقی و کیفری در نحوه طرح دعوا

• یکی از علل مهم تفاوت‌های میان دعوای حقوقی و کیفری آن است که در اقامه دعوای حقوقی و ارائه دادخواست در بعضی از موارد قانونی، این کار نیاز به تنظیم و ارائه درخواست دارد اما در طرح دعوای کیفری این کار مستلزم تنظیم یک شکوائیه می‌باشد. پس بنا به موارد گفته شده نمی‌توان اموری که جنبه کیفری ندارند را از طریق شکایت مورد پیگیری قرار داد. هم چنین گفتنی است که اقامه این نوع دعوا، بدون هزینه دادرسی امکان پذیر نخواهد بود، با این تفاوت که هزینه دادرسی در همه دعاوی کیفری یکسان و برابر است اما در دعاوی حقوقی، این هزینه بر طبق بهای خواسته متغیر است. پس به میزانی که بهای خواسته افزایش پیدا کند، هزینه دادرسی نیز افزایش پیدا خواهد کرد. لازم به ذکر است که در صورتی که خواهان دعاوی حقوقی توانایی پرداخت هزینه مذکور را نداشته باشند، می‌توان با ارائه دادخواست اعسار بدون پرداخت هیچ هزینه‌ای در مراحل اولیه، دعوای حقوقی خود را مطرح کرد. به طرفین دعوای حقوقی، خواهان و خوانده، و به طرفین دعوای کیفری، شاکی و مشتکی عنه می‌گویند.
• دومین تفاوت میان دعوای حقوقی و کیفری در مرجع صالح به رسیدگی است. مرجع صالح برای مطرح نمودن شکایت دادسرا می‌باشد. البته گفتنی است که این شکایت امکان دارد در نزد ضابطان دادگستری مانند: افسران و یا درجه داران نیروی انتظامی هم صورت بگیرد ولی با ایت تفاسیر باید آن‌ها هم بعد از ثبت شکایت آن را به مقامات قضایی مربوطه ارجاع دهند. بعد از انجام دادن تحقیقات اولیه در رابطه با پرونده، با احتساب این که موضوع شکایت چه موردی خواهد بود، پرونده کیفری با صدور قرار جلب دادرسی به دادگاه‌های کیفری ارجاع داده خواهد شد تا بعد از انجام بررسی‌های لازم، حکم قانونی مربوطه نیز صادر گردد. این مورد در حالی است که دعوای حقوقی مراجع قضایی حقوقی صلاحیت رسیدگی به دعوا را دارند و اساساً نهاد دادسرا در این مراجع وجود نخواهد داشت. از نظر صلاحیت محلی هم در دعاوی حقوقی قاعده این است که دادگاه محلی برای اقامت خوانده صلاحیت رسیدگی دارد اما در دعوی کیفری شکوائیه باید در دادسرای محل وقوع جرم تنظیم گردد.
• سومین تفاوت دعوای حقوقی و کیفری در اسباب طرح دعاوی می‌باشد. در این مورد لازم به ذکر است که در دعوای کیفری باید شکایت نامه تنظیم گردد و برای هنگامی است که دعوا جنبه کیفری داشته باشد. منظور از جرم رفتاری است که در قانون مجازات اسلامی یا سایر قوانین دیگر، برای ارتکاب آن مجازات خاصی در نظر گرفته شده است. در واقع امکان دارد که شخص با رفتار خود حق دیگری را مورد تجاوز قرار داده باشد اما این رفتار عنوانی مجرمانه در بر نداشته باشد. در این موقعیت تنها طرح دعوای حقوقی راه حل مسئله خواهد بود.
• تفاوت چهارم نتیجه بر مطرح کردن دعاوی کیفری و حقوقی است. مهم‌ترین اثر مترتب بر طرح دعوای کیفری این است که در صورت صادر نمودن حکم شخص محکوم شده علاوه بر جبران خسارت باید به تحمل مجازات قانونی نیز محکوم گردد.

 

 

 

 

 

تفاوت اصلی میان شکوائیه و داد خواست

تفاوت دعوای حقوقی و کیفری و شکایات مربوط به هر یک از آنان این است که  شکایت کیفری به دادگاه ارائه شده و بعد از انجام مراحل اولیه به دادگاه کیفری ارسال خواهد شد. به فردی که شکایت کیفری دارد، متهم گفته می‌شود. متن شکایت نیز شکوائیه نام دارد. شکوائیه ورقی چاپی است که اطلاعاتی از قبیل آدرس و موضوع شکوائیه در آن نوشته شده است. در مقابل، دعوای حقوقی به طور مستقیم در دادگاه حقوقی مطرح می‌شود. متن خواسته باید در برگه‌ای خاص که دادخواست نام دارد نوشته شود. شکوائیه را می‌توان در برگه‌های معمولی و یا فرم مخصوص نوشت. موضوعات واجد دارای دو جنبه حقوقی و کیفری هستند گفتنی است که برخی از موضوعات دعاوی، کیفری، حقوقی و یا هر دو می‌باشد. در دو گروه نخسین نام برده شده، تنها یک راه برای گرفتن حق وجود دارد. اما موضوعاتی که دو جنبه را دارا هستند، شخصی که مدعی است حق از او گرفته شده، می‌توان یکی از دو راه را انتخاب نماید. یکی از واضح‌ترین موضوعاتی ک دارای دو وجه حقوقی یا کیفری است چک می‌باشد و برای حل آن افراد می‌توانند از هر دو روش استفاده نمایند.

در موارد مربوط به تفاوت دعوای حقوقی و کیفری نیز بیان شده که به نکته زیر توجه داشته باشید که صدور چک بلامحل جرم محسوب می‌شود و از هر دو روش مذکور جهت احقاق حق می‌توان استفاده نمود. همان طور که پیش‌تر گفتیم، صادر کننده چک علاوه بر پرداخت مبلغ چک باید هزینه مربوط به چک بلامحل که توسط دادگاه تعیین می‌شود را پرداخت نماید.

 

 

 

 

 

 

شکایت کیفری بهتر خواهد بود یا حقوقی؟

قبل از شکایت باید توجه داشته باشید که آن حقوقی است و یا کیفری. هر یک از این شکوائیه‌ها باید به قسمت خاصی از دادگاه جهت انجام کارهای مربوطه ارسال شوند. هم چنین هر یک از این موارد آیین دادرسی مربوط به خود را دارند. جهت شناختن این که دعوا حقوی است و یا کیفری چندین روش مختلف وجود دارد که عبارتند از: دعوای کیفری یعنی: فردی عملی انجام داده که طبق آن عمل به شما خساراتی وارد شده است. دعوای حقوقی یعنی: وجود اختلاف بین دو طرف است و تنها شما می‌خواهید به هدف خود برسید

 

 

 

 

 

 

 

 

دیگر مقالات:

همه چیز درباره تحصیل پروانه کسب اتباع خارجی

دعاوی ملکی و پرونده‌های مرتبط