موارد مورد مشمول تخفیف مجازات در پرونده های مواد مخدر

آیا پرونده های مواد مخدر مشمول تخفیف مجازات میشود؟

طبق ماده ۳۷ قانون مجازات اسلامی : ” دادگاه میتواند در مقام تخفیف مجازات مرتکب را به گونه‌ای که به حال وی مناسب‌تر باشد کاهش دهد یا اینکه آن را به مجازات دیگری تبدیل کند .” پس طبق قانون نوشته شده شرایطی برای تخفیف بسیاری از جرایم وجود دارد که توسط فرد حکم کننده به اجرا در می‌آید اگرچه در بعضی موارد تخفیف  به دست قاضی بوده و قاضی بر اساس اختیار خود و بر اساس شرایط متهم مثل شخصیت ،شرایط وقوع جرم و… حکم تخفیف  را صادر می‌کند .

تعزیر چیست؟  

برای مجازات قصاص ،حد ، دیه ،تعریف و اندازه مشخصی در قانون وجود دارد و حدود این مجازات‌ها در شرع و قانون آورده شده است و نسبت به سبکی یا سنگینی جرم ،اعمال می شوند .اما مجازات تعزیری از قبل تعریف مشخصی ندارد و بسته به جرمی که رخ داده مجازات تعیین می‌شود پس تنها جرایم تعزیری تخفیف  خواهند داشت اگرچه برای این جرایم حد خاصی از تخفیف را می‌توان در نظر گرفت.

جهات تخفیف مجازات چیست؟

تخفیف مجازات به این معنی نمی باشد که تمامی بار مسئولیت و اشتباهی که فرد انجام داده از روی دوش او برداشته می شود بلکه به خاطر وجود همکاری فرد برای کشف جرم یا جبران صدمات ناشی از جرم برای مجازاتش تخفیفی در نظر گرفته می‌شود.

 طبق ماده ۳۸ قانون مجازات اسلامی عوامل تخفیف دهنده مجازات عبارتند از:

• گذشت شاکی یا مدعی خصوصی( اگر شاکی یا مدعی خصوصی نسبت به جرایم غیر قابل گذشت اعلام رضایت کند دادگاه میتواند بزهکار را مشمول تخفیف کند.)
• همکاری موثر متهم در شناسایی شرکاء یا معاونان، تحصیل ادله و کشف اموال و اشیاء حاصله از جرم یا به کار رفته برای ارتکاب آن( اگر متهم رفتاری داشته باشد که به دادگاه در زمینه کشف و شناسایی شریک جرم کمک کند یا تاثیر داشته باشد می توان به حکم فرد تخفیف داد.)
• اوضاع و احوال خاص موثر در ارتکاب جرم از قبیل رفتار یا گفتار تحریک آمیز بزه دیده یا وجود انگیزه شرافتمندانه در ارتکاب جرم
• اعلام متهم قبل از تعقیب یا اقرار موثر وی در حین تحقیق و رسیدگی
• ندامت ،حسن سابقه و یا وضع خاص متهم از قبیل کهولت سن یا بیماری یا شرایط زندگی شغلی و وضعیت اجتماعی فرد
• تلاش متهم به منظور تخفیف آثار جرم یا اقدام وی برای جبران زیان ناشی از آن که تشخیص درستی آن بر عهده دادگاه میباشد.
• خفیف بودن زیان وارد به بزه دیده یا نتایج زیان بار جرم( منظور از زیان وارده کلیه خسارات مادی و معنوی است که تشخیص خفیف بودن آن بر عهده دادگاه میباشد‌.)
• مداخله ضعیف شریک یا معاون در وقوع جرم( منظور از این مداخله تاثیر مادی رفتار هر یک در وقوع جرم می باشد که در شرکت در جرم نباید ضعف و قدرت شرکا امتیازی برای آنان به حساب بیاید.)
• دادگاه موظف است جهات تخفیف را در حکم خود قید کند هر گاه تخفیف‌های همانند جهاد ذکر شده پیش‌بینی شده باشد دادگاه نمی‌تواند دوباره همان مجازات را مشمول تخفیف کند.

همانطور که کسب و کار مشتریان ما بیشتر و پیچیده تر می شود، این نیاز به درک مفیدی از محیط کسب و کار جهانی دارد.

تخفیف در مجازات مواد مخدر

از آنجایی که جرم مجرمین مواد مخدر در یک سطح و درجه نمیباشد  قانون گذار شرایطی را فراهم کرده که بر اساس آن مجازات متناسب با اوضاع بزهکار صادر شود .عوامل موثر در تخفیف در مجازات پرونده های مواد مخدر، عذرخانوادگی ،عذر همکاری و عذر اعانت می باشد که در زیر به شرح آنها می پردازیم.

عذر خانوادگی: طبق ماده ۵۵۴ و ۵۵۳ قانون مجازات اسلامی:” در صورتی که مرتکب از اقارب درجه اول متهم باشد مقدار مجازات در هر مورد از نصف حداکثر تعیین شده بیشتر نخواهد بود.” این حکم مربوط به جرایم تعزیری می باشد با این مثال اگر فردی پدرش را که مرتکب جرمی مطابق قوانین موجود در قانون مبارزه با مواد مخدر شده است و تحت تعقیب می‌باشد را پناه دهد وجود این رابطه خویشاوندی موجب تخفیف  می شود.

عذر همکاری : طبق ماده ۳۸ قانون مبارزه با مواد مخدر:” دادگاه می‌تواند در صورت وجود جهات مخففه مجازات های تعزیری مقرر در این قانون را تا نصف حداقل مجازات آن جمله تخفیف دهد در صورتی که مجازاتی فاقد حداقل باشد همان مجازات تا نصف تخفیف می یابد.”  میزان تخفیف  برای حبس ابد ۱۵ سال و در مورد اعدام تقاضای عفو و تخفیف  به کمیسیون عفو ارسال می‌شود.

سایر موارد قانونی تخفیف در جرایم مواد مخدر

• در مورد حبس ابد حکم تخفیف ۱۵ سال می باشد و دادگاه توانایی تعیین مجازات کمتر یا بیشتر را ندارد.
• دادگاه هیچ گاه مجاز نیست در مورد حکم اعدام تخفیفی اعمال کند یا کیفر دیگری به جز اعدام را تعیین کند مگر اینکه کمیسیون عفو و تخفیف مجازات درجه ای از تخفیف را مشخص کنند.
• هنگامی که برای مجرمان حکمی صادر شود ولی فرد پس از صدور حکم با نیروی انتظامی یا سازمان مورد نظر در جهت کشف حقایق همکاری کند،نیروی انتظامی وسازمان می تواند از دادگاه صادرکننده رای تقاضای تخفیف برای بزه کار را بکند و این حکم می‌تواند تا نصف مجازات تخفیف بخورد.