کارشناس رسمی دادگستری و وظایف او
کارشناس رسمی دادگستری و وظایف او باید تطابق قانون باشد و از نظر کارایی هم باید به درستی شرایط موکل را تشخیص داده و اقدامات لازم را انجام دهد
صدور و اجرای حکم عادلانه، وظیفه‌ای بسیار حساس و خطیر است، قاضی به عنوان کسی که چنین وظیفه‌ای بر عهده‌اش است، باید بیش از هر کسی بر علم حقوق مسلط باشد تا بتواند عدالت را اجرا کند. اما باید دانست که قاضی نمی‌تواند در تمام موضوعات متخصص باشد و به همین دلیل نیز، برای رسیدگی و حل یک سری اختلافات و پرونده‌ها، نیاز به راهنمایی یک فرد متخصص و معتبر دارد. نظرات و راهنمایی‌های این شخص متخصص، می‌تواند کمک بسیاری به قاضی و بازپرس پرونده کند تا اصل موضوع و حقیقت آشکار شود.
مثال:
به عنوان مثال در تعیین ارزش خسارت وارد شده به یک مال و یا چگونگی انجام قتل و جزئیات آن. در چنین مواقعی، همان‌طور که گفتیم یک متخصص به مسئله ورود می‌کند و به بررسی شرایط می‌پردازد؛ به این فرد کارشناس رسمی می‌گویند. ما در این مقاله قصد داریم به شما بگوییم کارشناس رسمی دادگستری کیست و چه وظایفی بر عهده اوست. بنابراین تا انتهای این مطلب با ما باشید.
کارشناس رسمی دادگستری کیست؟
احتمالاً بدانید که کارشناس رسمی دادگستری به کسی گفته می‌شود که در کاری آگاهی کافی و زیادی دارد، یعنی کسی که در علم خودش، دارای تخصص است. کارشناس رسمی نیز به شخصی اطلاق می‌شود که به طور رسمی و قانونی درباره یک موضوع تخصصی نظر می‌دهد و به بررسی آن می‌پردازد.
حال باید بدانیم کارشناس رسمی دادگستری کیست. همان‌طور که از اسمش پیداست، شخصی است که به طور رسمی و قانونی در دادگستری، درمورد موضوع تخصصی نظر می‌دهد.
این تخصص باعث می‌شود قاضی پرونده‌های بسیاری را به وی واگذار کند. پرونده‌های مالی، جانی مانند قتل و یا مواردی از این دست.
رشتۀ تحصیلی کارشناسان دادگستری:
کارشناسان رسمی دادگستری، در رشته تحصیلی خودشان نیز دارای پروانه کارشناسی رسمی از کانون کارشناسان هستند. این پروانه معتبر بعد از قبولی آن‌ها در آزمون‌ها و طی مراحل مختلفی به دست می‌آید. بنابراین این کارشناسان، تنها در یک زمینه دارای تخصص نیستند. بهتر است اینطور بگوییم؛ کارشناسی رسمی دادگستری، تنها یک شغل و کار نیست بلکه اعتبار و ارزشی است که به فرد داده می‌شود تا در مواقع ضروری، از تخصص‌شان استفاده شود.
آزمون:
آزمونی مبنی بر سنجش این افراد برگزار می‌شود تا صلاحیت آن‌ها مورد بررسی و تایید قرار بگیرد. متقاضیان برای ثبت‌نام در این آزمون باید مدرک کارشناسی داشته باشند و همچنین حداقل دارای پنج سال سابقه کار مرتبط باشند. در ادامه به شرح وظایف یک کارشناس رسمی دادگستری می‌پردازیم.
- اولین وظیفه کارشناسان رسمی، حفظ تمامی اسرار کاری‌شان است. آن‌ها موظف‌اند اسرار و اطلاعاتی که در شغل‌شان پیش می‌آید را نزد خود محفوظ نگه دارند و در غیر این صورت، علاوه بر کیفر انتظامی، به مدت شش ماه الی دو سال به حبس تادیبی محکوم خواهند شد.
- آن‌ها موظف به رد هرگونه وجه مالی، غیر از مبلغ تعیین شده توسط دادگاه یا آیین‌نامه وزارت دادگستری، از اشخاص ذینفع هستند. چنانچه غیر از این باشد، به مجازات رشوه‌گیرنده محکوم خواهند شد.
موارد دیگر:
- در مواقعی که تادیه حق الزحمه کارشناسی، به طور کل یا گاها، بر عهده معسر باشد، میبایست کارشناس رسمی به طور رایگان و موقتاً نسبت به او رسیدگی و اظهار نظر کند. همچنین نسبت به دعاوی که مدعی به آن، کمتر از یک هزارم ریال است، درصورتیکه دادگاه یا مقام مربوطه، نظر و صلاح به عدم اهمیت به موضوع رسیدگی مجانی را مقتضی بداند، هر یک از این کارشناسان موظف‌اند اینگونه ارجاعات دادگاه یا مقام صلاحیت‌دار دیگر را، که البته تعداد آن نسبت با هر یک نباید در سال بیشتر از سه مورد شود، بدون گرفتن حق‌الزحمه رسیدگی، و اظهار عقیده کند.
و اگر:
- اگر برای پرونده‌ای نیاز باشد کارشناس از نقطه‌ای به جای دیگر برود، هزینه طی مسافت را خواهد گرفت که این مبلغ بر اساس فاصله محاسبه خواهد شد.
- ذکر این نکته نیز الزامی است که هرگاه، به دلیل سازش و مصالحه طرفین دعوا، کارشناسی موقوف شود، کارشناسان رسمی به نسبت زمانی که برای آن صرف کرده‌اند، دستمزد خود را خواهند گرفت.
- کارشناسان مکلف‌اند در گزارشات خود ادب و نزاکت را رعایت کنند.
کارشناس مکلف است:
- این افراد باید دفاتر منظم و صحیحی داشته باشند تا نامه‌هایی که راجع به کارشناس است، در آن‌جا بایگانی کنند.
- کارشناس مکلف و موظف است در جلسات دادرسی و یا محلی که توسط مقام صلاحیت‌دار معین شده است، حاضر شود. غیبت او تنها با داشتن عذر موجه، قابل قبول است.
کارشناسی رسمی دادگستری، یک اعتبار است
مرکز کارشناسان رسمی قوه قضائیه، به عنوان دومین مرکز و مرجعی است که مجوز برگزاری آزمون کارشناسان رسمی را دارد. بهتر است علاقمندان به شرکت در این آزمون‌ها، هر دو آزمون را شرکت کنند تا با این کار شانس خودشان را برای قبولی بالا ببرند.